२० नोभेम्बर, पोर्चुगल — पोर्चुगलको संसदले हालै नागरिकता कानूनमा कडा परिवर्तन गर्ने प्रस्ताव पारित गरेपछि आप्रवासी समुदायमा ठूलो हलचल मच्चिएको थियो । तर, सोसलिस्ट पार्टी (PS) को हस्तक्षेपपछि यो प्रक्रियामा “ब्रेक” लागेको छ, जसले हजारौं आप्रवासीलाई तत्कालका लागि राहत दिएको छ । अक्टोबर २८ मा संसदले अनुमोदन गरेको र नोभेम्बर १३ मा संवैधानिक अदालतमा पठाइएको यो कानूनको पूर्ण विवरण र यसको प्रभाव यस प्रकार छ :
यो कानून लागू हुने अन्तिम चरणमा पुग्दा स्थितिमा नाटकीय मोड आएको छ । नोभेम्बर १३ मा, सोसलिस्ट पार्टी (PS) ले यो कानूनलाई राष्ट्रपतिकहाँ प्रमाणीकरणका लागि पठाउनु अघि नै संवैधानिक अदालत (Constitutional Court) मा समीक्षाका लागि पठाउने निर्णय गर्यो ।
यो कदमको अर्थ के हो ?
– यो कानून तत्कालका लागि निलम्बित (Suspended) भएको छ ।
– यसलाई राष्ट्रपतिले हस्ताक्षर गर्न मिल्दैन ।
– यो राजपत्रमा प्रकाशित हुन र लागू हुन सक्दैन ।
PS ले यो कानूनले समानताको अधिकार, कानूनी निश्चितता र मानिसहरूको वैध अपेक्षाहरूमा आघात पुर्याएको भन्दै अदालतको ढोका ढक्ढकाएको हो । यसले नागरिकता प्राप्तिमा “दोहोरो मापदण्ड” सिर्जना गर्ने जोखिम रहेको उनीहरूको ठहर छ ।
अबको प्रक्रिया पूर्ण रूपमा संवैधानिक अदालतको हातमा छ :
– औपचारिक रूपमा मुद्दा दर्ता भएपछि, अदालतसँग निर्णय दिन २५ दिनको समय हुनेछ ।
– यस अवधिमा पुरानो (हालको) ५ वर्षे नियम नै लागू रहनेछ ।
अदालतको फैसलापछि ३ वटा नतिजा आउन सक्छन् :
१.असंवैधानिक ठहर : यदि अदालतले कानून गलत छ भन्यो भने, संसदले यसलाई सच्याउनुपर्नेछ वा खारेज गर्नुपर्नेछ ।
२.पूर्ण स्वीकृति : यदि अदालतले कानून ठीक छ भन्यो भने, यो राष्ट्रपतिकहाँ जान्छ र हस्ताक्षर भएपछि लागू हुन्छ ।
३.आंशिक संशोधन : अदालतले कानूनका केही बुँदा मात्र परिवर्तन गर्न आदेश दिन सक्छ ।
४. गोल्डेन भिसा र अन्य आप्रवासीहरूलाई कस्तो असर पर्छ ?
धेरै नेपाली तथा अन्य आप्रवासीहरू चिन्तित भए पनि, अहिले आत्तिहाल्नुपर्ने अवस्था छैन ।
बसोबास अधिकार सुरक्षित : यो प्रस्तावित कानूनले नागरिकताको समयसीमालाई मात्र असर गर्छ । तपाईंको रेसिडेन्सी कार्ड नवीकरण, सेन्जेन क्षेत्रमा यात्रा, र परिवार ल्याउने अधिकार मा कुनै परिवर्तन भएको छैन ।
पुराना आवेदक सुरक्षित : जसले नागरिकताका लागि आवेदन दिइसकेका छन्, उनीहरूलाई पुरानै (५ वर्षे) नियम लाग्ने अपेक्षा गरिएको छ ।
रणनीतिक विकल्प : यदि भविष्यमा १० वर्षे नियम लागू भइहाल्यो भने पनि, ५ वर्ष पुगेपछि तपाईंले स्थायी बसोबासको लागि आवेदन दिन सक्नुहुन्छ । यो नागरिकता जस्तै बलियो हुन्छ र यसले परिवारका सदस्यहरूलाई स्वतन्त्र कार्ड प्राप्त गर्न मद्दत गर्छ ।
पोर्चुगलको आप्रवासन कानूनमा हुन लागेको यो कडाइ तत्कालका लागि रोकिएको छ । संवैधानिक अदालतले के निर्णय गर्छ भन्ने कुराले नै अबको बाटो तय गर्नेछ । हालका लागि, पुरानै ५ वर्षे नियम कायम छ, तर आप्रवासीहरूले घटनाक्रमलाई नजिकबाट नियाल्नु आवश्यक देखिन्छ ।
FOUNDER/CHIEF EDITOR :
